Personen die medische behandeling hebben ondergaan bij kanker kunnen moeilijkheden ervaren met het denken (cognitief functioneren), zoals geheugenproblemen, concentratieproblemen, traagheid en moeilijkheden om meerdere taken gelijktijdig uit te voeren.
Als gevolg van deze klachten kunnen eenvoudige dagelijkse taken lastiger worden. Zo kan het voorkomen dat je meer moeite hebt om overzicht te krijgen op de planning van het gezin of je hebt veel meer moeite om onder tijdsdruk te werken. Dit zou kunnen leiden tot onzekerheid over je eigen functioneren.
Een term die vaak wordt gebruikt is “chemobrein”. Dit betekent echter niet dat alle cognitieve klachten gerelateerd zijn aan de chemotherapie. Het gaat om de cognitieve beperkingen die zijn ontstaan door de behandeling van kanker, waaronder chemotherapie, bestraling, een operatie, hormoontherapie of bijvoorbeeld aanvullende medicatie kunnen invloed hebben op het verminderde denkvermogen (1).
Uit onderzoek blijkt dat 17% tot 75% van vrouwen die succesvol zijn behandeld na borstkanker cognitieve problemen ervaren zoals problemen met aandacht, concentratie, planning en werkgeheugen vanaf 6 maanden tot 20 jaar na het ontvangen van chemotherapie(2).
Ergotherapie
Ergotherapie kan een grote meerwaarde hebben, wanneer er moeilijkheden zijn ontstaan bij het uitvoeren van de taken die voor jou belangrijk zijn.
De behandeling kan bestaan uit het aanleren van strategieën, het trainen van hersenfuncties en vaardigheden en soms worden er hulpmiddelen of aanpassingen geadviseerd en uitgeprobeerd.
Tijdens de behandeling zal uitleg gegeven worden over het functioneren van een brein en welke dagelijkse factoren de hersenfuncties beïnvloeden. Het doel is dat jij en je naasten beter begrijpen waar de klachten door ontstaan.
Naast cognitieve klachten kunnen ernstige vermoeidheidsklachten, bewegingsbeperkingen van de armen, krachtsverlies, pijn, gevoelsstoornissen en valgevaar ook voor afhankelijkheid of moeilijkheden in het uitvoeren van je dagelijkse bezigheden zorgen. Een ergotherapeut is gespecialiseerd in behandeling en training met als doel meer zelfstandigheid. Bij werkhervatting kan een ergotherapeut handvatten bieden bij het algeheel opbouwen, behoudt of uitbreiding van de werkzaamheden.
Aan ergotherapie kan worden gedacht wanneer:
- Je de afgelopen 6 maanden een keer bent gevallen
- Je de afgelopen weken moeilijkheden hebt ervaren bij je dagelijkse bezigheden, zoals werk, recreatie/ tijdverdrijf, huishouden en slapen/ rusten
- Pijn of bewegingsbeperkingen je beperken bij je dagelijkse taken.
- Je werk(zaamheden) wilt uitbreiden, maar je niet goed weet hoe je dit aan moet pakken
- Hurria A1, Somlo G, Ahles T., Renaming chemobrain, Cancer Invest.2007 Sep;25(6):373-7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17882646
- Ahles TA1, Root JC, Ryan EL, Cancer- and cancer treatment-associated cognitive change: an update on the state of the science.J Clin Oncol. 2012 Oct 20;30(30):3675-86. doi: 10.1200/JCO.2012.43.0116. Epub 2012 Sep, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23008308